ถ้าเราเอาเงิน 100 บาท ไปฝากธนาคารได้ดอกเบี้ย 2% ต่อปี และเราไม่ถอนเงินออกมา เงินจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
เมื่อสิ้นปีที่ 1 เงินจะเป็น $100 + 2 = 100 (1 + 0.02)$ บาท
เมื่อสิ้นปีที่ 2 เงินจะเป็นเงินสิ้นปีที่ 1 คูณกับ $(1+0.02)$ = $102(1+0.02) = 100(1+0.02)(1+0.02) = 104.04$ บาท
เมื่อสิ้นปีที่ 3 เงินจะเป็นเงินสิ้นปีที่ 2 คูณกับ $(1+0.02)$ = $104.04(1+0.02) = 106.12$ โดยทั่วไปเงินปีที่ k จะเท่ากับเงินปีที่ k-1 คูณกับ (1+0.02)
ถ้าดอกเบี้ย = r เปอร์เซ็นต์ต่อปี เงินสิ้นปีที่ k จะเท่ากับเงินสิ้นปีที่ k-1 คูณกับ $(1+\frac{r}{100})$ โดยที่เงินเริ่มต้นคือเงินปีที่ 0
การคูณซ้ำๆกันด้วย $(1+\frac{r}{100})$ ก็คือการยกกำลังนั่นเอง เราจึงสามารถเขียนเงินสิ้นปีที่ k = $เงินต้น (1+\frac{r}{100})^k$
เราอาจเขียนเป็นฟังก์ชั่นได้แบบนี้:
def เงินสิ้นปีที่(k,เงินต้น, ดอกเบี้ยเปอร์เซ็นต์):
"คำนวณเงินสิ้นปีที่ k ถ้ารู้เงินต้นและดอกเบี้ยเป็นเปอร์เซ็นต์"
return เงินต้น * (1 + ดอกเบี้ยเปอร์เซ็นต์/100)**k
เงินสิ้นปีที่(1, 100, 2) #เงินสิ้นปีที่ 1 เงินต้น = 100 ดอกเบี้ย 2% ต่อปี
# เงินต้น 100 บาท ดอกเบี้ย 2% ต่อปี
print("สิ้นปีที่\tเงิน(บาท)")
for year in range(0,11):
print(f"{year}\t{เงินสิ้นปีที่(year,100,2)}")
# พิมพ์ทศนิยมสองตำแหน่งให้อ่านง่ายๆ ใส่ :.2f ใน f-string ตอนพิมพ์
# เงินต้น 100 บาท ดอกเบี้ย 2% ต่อปี
print("สิ้นปีที่\tเงิน(บาท)")
for year in range(0,11):
print(f"{year}\t{เงินสิ้นปีที่(year,100,2):.2f}")
#ลองเปรียบเทียบดอกเบี้ย 2%, 5%, 10%, 15%, 20% 30% เงินต้น 100 บาท
ดอกเบี้ย = (2,5,10,15,20,30)
print("สิ้นปีที่", end="")
for i in ดอกเบี้ย:
print(f"\t{i}%", end="")
print()
for year in range(0,11):
print(f"{year}", end="")
for i in ดอกเบี้ย:
print(f"\t{เงินสิ้นปีที่(year,100,i):.2f}", end="")
print()
#่ ยิ่งเวลานานๆยิ่งเห็นผลต่างของเงินที่ดอกเบี้ยต่างๆกัน
# เราจะดูว่าเงิน 1 บาททิ้งไว้ 30 ปีด้วยดอกเบี้ยต่างๆจะเติบโตเป็นกี่บาท
ดอกเบี้ย = (2,5,10,15,20,30)
print("สิ้นปีที่", end="")
for i in ดอกเบี้ย:
print(f"\t{i}%", end="")
print()
for year in range(0, 31):
print(f"{year}", end="")
for i in ดอกเบี้ย:
print(f"\t{เงินสิ้นปีที่(year,1,i):.2f}", end="")
print()
โดยทั่วไปเราควรพยายามเอาเงินไปอยู่ในที่ที่เติบโตไม่ต่ำกว่าอัตราเงินเฟ้อ เพื่อที่ว่าเงินในอนาคตของเรายังสามารถซื้อของต่างๆได้ไม่ลดลง วิธีประมาณเงินเฟ้อแบบหนึ่งคือดูว่าราคาสิ่งของต่างไปกี่เท่าในเวลากี่ปี เช่นถ้าก๋วยเตี๋ยวราคาเพิ่มจาก 10 บาทเป็น 40 บาทในเวลา 40 ปี แสดงว่าค่าของเงินลดลง 4 เท่าในเวลา 40 ปี เราก็แก้สมการ
$(1 + อัตราเงินเฟ้อ)^{40} = \frac{40 บาท}{10 บาท}$
หรือ $(1 + อัตราเงินเฟ้อ)^{40} = 4$
$(1 + อัตราเงินเฟ้อ) = 4^{(\frac{1}{40})} = 1.0352649238413776$
ดังนั้น $อัตราเงินเฟ้อ = 0.0352649238413776$ หรือประมาณ $3.5$%
แปลว่าถ้าเราเอาเงินไปวางไว้ในที่ที่มันเติบโตน้อยกว่า 3.5% เงินของเราจะมีค่าลดลงในอนาคตคือซื้อของได้ลดลง
ข้อมูลเพิ่มเติมเรื่องอย่างนี้อ่านได้ที่: